Toastmasterów rozważania o komunikacji werbalnej cz. 3/9
Proces komunikacji
Czy zastanawiacie się czasem jak działa spłuczka? Pewnie dopiero gdy się zepsuje. A mechanizm jej działania opiera się na cudownym zjawisku zwanym sprzężeniem zwrotnym. Przycisk podnosi przy pomocy dźwigni zatyczkę, woda spływa dziurą wylotową obniżając pływak zależny od poziomu wody, który otwiera zawór świeżej wody, która z kolei dociska zatyczkę i podnosi pływak blokując dopływ wody, a spłuczka jest zwarta i gotowa do kolejnego użycia. Jeśli na jakimkolwiek etapie pojawią się zakłócenia, np. blokady – bariery, przeciek – brak koncentracji, może wyniknąć niezły bałagan. Czasem lepiej wymienić spłuczkę.
W komunikacji werbalnej mechanizm sprzężenia zwrotnego odpowiadającego za przepływ komunikatu można przedstawić tak:
Schemat sugeruje, że NADAWCA ponosi dużą część odpowiedzialności za sukces w komunikacji. Ma tak zakodować komunikat, by odbiorca był w stanie go zrozumieć zgodnie z intencją nadawcy.
KODOWANIE – dobór słów, styl, zasady retoryki
SPOSÓB PRZEKAZU – no cóż, paszczą, więc dbamy o ton głosu i nie mlaskamy przy przełykaniu
ZAKŁÓCENIA – różnorodne bariery w komunikacji, np. hałas, skłonność do osądzania i narcyzmu
Myślenie ukierunkowane na cel z jednoczesnym uwzględnieniem interesów rozmówcy to dla nadawcy klucz do efektywnego porozumienia się. Oto lista kontrolna przydatna podczas przygotowania się do rozmowy.
1. Jaki mam cel?
2. Jaki jest / może być cel mojego rozmówcy?
3. Jakie są moje minimalne oczekiwania?
4. Jakie mogą wyniknąć problemy?
5. Jak mogę sobie z nimi poradzić.
6. Jak podsumować i zakończyć rozmowę?
[Hogan: 95].
Na dodatek nie należy zakładać, że odbiorca się domyśli co mamy na myśli, a raczej założyć, że nie wie o sprawie za wiele
Nie znaczy to, że ODBIORCA ma się w tym czasie opalać, lecz aktywnie odkodowywać komunikat, prezentując otwartą postawę i stosując w razie potrzeby techniki aktywnego słuchania. Reakcja odbiorcy jest INFORMACJĄ ZWROTNĄ, która skłania nadawcę do kodowania kolejnego komunikatu. I tak w kółko, chyba, że pojawią się ZAKŁÓCENIA, które mogą zaburzyć lub całkowicie przerwać komunikację.
np.
Pani Pollack von Parnegg, żona wiedeńskiego dorobkiewicza, znana z pretensjonalności i przekręcania słów, dała ogłoszenie, że jeden jej perskich dywanów jest na sprzedaż. Wchodzi służąca.
– Przyszedł pan i reflektuje na dywan.
– To weź szmatkę i wytrzyj.
– ?
Ze zbioru Salci Landmann
Agata Jagiełło
Toastmasters Szczecin
Passionate Speakers
Źródła
Kevin Hogan, „Sztuka porozumienia”, Jacek Santorski & Co, Warszawa 2005
Janina Stankiewicz, „Komunikowanie się w organizacji”, Astrum, Wrocław 2006
Salcia Landmann, „Śmiech po żydowsku”, Uraeus, Gdynia 1999
